VÌ SAO? ( TẬP 5 )

- VÌ SAO sứa không có răng mà vẫn làm con người bị thương?

           Nhiều người nói rằng sứa biển cắn nhưng chúng không có răng thì làm sao cắn được con người? Đó là vì ở đầu các sợi tua và phần rìa của dù sứa, ẩn dấu rất nhiều gai nhỏ như sợi tơ. Khi gặp con mồi hoặc kẻ thù, những chiếc gai này dược bắn ra cắm vào cơ thể của đối phương, đồng thời chất độc dược tiết ra khiến kẻ thù dột ngột cảm thấy đau nhói như vừa bị cắn.

- VÌ SAO sao mây lại có thể biến hóa thành nhiều hình thù khác nhau?

          Mây ở trên trời thật thần kỳ, có lúc thì trông giống người, có lúc lại như sư tử khổng lồ, có lúc tựa như đỉnh núi, có lúc tựa như hình dáng một con sóng...v...v. Chính những yếu tố như mặt trời, không khí, nước, gió... là tác nhân gây nên sự biến đổi hình thù của các đám mây. Khi không khí có độ chênh lệch về nhiệt độ sẽ sinh ra gió, gió sẽ thổi vào các đám mây khiến chúng tản ra tứ phía tạo nên những hình thù khác nhau.

- VÌ SAO chim vẹt không có răng?

             Chim vẹt có chiếc mề khá khỏe. Thức ăn chúng ăn không được chuyển ngay xuống mề mà tạm thời chứa trong diều. Mề của chim được chia thành phần trước và sau. Phần mề phía sau chứa cả những viên sỏi nhỏ và cát. Thức ăn khi vào đó sẽ bị các hạt sỏi nghiền nát rồi sau đó mới đưa trở lại phần mề phía trước để tiêu hóa và hấp thụ. Chính vì vậy, phần mề của chim đã thay thế vai trò của bộ răng chim. Do đó, chim vẹt không cần bộ răng nữa.

- VÌ SAO chim cánh cụt bố cũng biết ấp trứng?

           Sau khi chim cánh cụt mẹ đẻ trứng, chim bồ sẽ nhận trách nhiệm ấp trứng và chim mẹ sẽ đi kiếm mồi. Có một số chim cánh cụt mẹ khi kiếm mồi về sẽ giúp chim bố ấp trứng nhưng cũng có một chim mẹ hoàn toàn giao công việc ấp trứng cho chim bố. Chim cánh cụt bố và mẹ phân công công việc như vậy để cùng nhau chăm chút cho những quả trứng.

- VÌ SAO thực vật có nhiều dạng thân?

             Thân cây nối phần rễ và lá, chịu trách nhiệm trung chuyển chất dinh dưỡng, muối khoáng và nước. Các loại thực vật khác nhau có các dạng thân khác nhau : thực vật thân bụi có thân mềm nhiều nước và dẻo dai; thực vật thân gỗ có thân chắc khỏe; lại có loại thân mọc ngầm dưới đất, bên ngoài không khác rễ cây là mấy nhưng vẫn giữ các đặc tính của thân.

- VÌ SAO hoa thủy tiên nở được trong nước?

          Người ta đặt củ hoa thủy tiên ở nơi thoáng gió, râm mát, khô ráo, đến mùa thu thì lại trồng xuống đất. Cứ như vậy từ 3 đến 5 năm, mới có được củ hoa mà chúng ta mua ngoài chợ về thưởng thức. Được chăm sóc trong nhiều năm, củ hoa đã tích trữ đủ lượng dinh dưỡng cần thiết, do đó chỉ cần đặt vào trong nước, cộng với điều kiện ánh sáng và nhiệt độ phù hợp là thủy tiên nở hoa. 

- VÌ SAO mặt trăng khi tròn khi khuyết?

      Mặt trăng chuyển động vòng quanh trái đất theo một quỹ đạo. Khi mặt trăng ở giữa mặt trời và trái đất, ánh sáng mặt trời chiếu vào phần không đối diện với trái đất của mặt trăng. Mặt trăng tiếp tục chuyển động, thoạt đầu trông như một lưỡi liềm, dần dần hiện ra một nửa và già nửa. Đến ngày 15 âm lịch, toàn bộ mặt trăng đối diện với trái đất và được mặt trời chiếu nên lúc này ta nhìn thấy mặt trăng là một đĩa tròn.

- VÌ SAO có lễ Vu lan?

        Vu lan còn được hiểu là lễ báo hiếu, là một trong những ngày lễ chính của Phật giáo.  Lễ này trùng với tết Trung Nguyên của nhà Hán và cũng trùng hợp với ngày rằm tháng 7 xá tội vong nhân của phong tục Á Đông. Vào ngày này, mọi tù nhân ở địa ngục có cơ hội được xá tội và được thoát sanh về cảnh giới an lành. Theo tín ngưỡng dân gian là ngày mở cửa ngục, ân xá cho vong nhân nên có lễ cúng cô hồn ( vào buổi chiều ) cho các vong linh không nhà cửa, không nơi nương tựa và không có thân nhân trên dương thế thờ cúng.

- VÌ SAO thường xuyên ngắm màu xanh lá có lợi?

Màu xanh lá có tác động kích thích não bộ, giúp thư giản đầu óc, ngoài ra màu xanh lá còn hấp thu tia tử ngoại có hại cho mắt. Do đó thường xuyên ngắm màu xanh có tác dụng tốt cho não và mắt.


- VÌ SAO có sa mạc?

         Trên bề mặt trái đất có nhiều nơi là cả một bãi cát rộng mênh mông, chạy dài mãi tới tận chân trời, đó là sa mạc. Tại sao những nơi như vậy biến thành sa mạc? Trên trái đất vốn có một số nơi khô hạn, nguồn nước rất hiếm, địa hình bằng phẳng, nước mưa rất ít, lại thường xuyên có gió lớn, cây cối khó có thể mọc được, trải qua hàng chục triệu năm nham thạch phong hóa bị vỡ vụn, đất trở nên khô thành bụi nhỏ thế là hình thành sa mạc.

- VÌ SAO một số loại hoa lại có thân củ hình cầu?

Thân cầu là thân cây mọc ở dưới lòng đất và đó chính là cơ quan sinh sản của một số loài thực vật. Chỉ có cách mượn mầm sinh trưởng của thân củ hình cầu này thì một số thực vật mới có thể sinh sôi nảy nở từ đời này sang đời khác. Hoa Tuylip, thủy tiên, lan dạ hương đều có cấu tạo thân củ hình cầu mà ta có thể giữ lại một đoạn gốc để chúng có thể tiếp tục sinh sôi.

- VÌ SAO bìm bìm nở hoa vào buổi sáng?

      Buổi sáng sớm không khí ẩm ướt, ánh sáng mặt trời rất dịu, lượng nước trong thân cây bìm bìm rất dồi dào nên chúng nở ra những đóa hoa hình phểu rất đẹp. Đến buổi trưa, mặt trời chiếu sáng mạnh, không khí trở nên khô nên hoa bìm bìm khép lại. Ngoài ra, hoa bìm bìm thụ phấn nhờ côn trùng, ong và bướm thường bay đến hút mật hoa vào sáng sớm nên hoa thường nở vào buổi sáng sớm.  

- VÌ SAO sao chim bồ câu là biểu tượng của hòa bình?

        Chuyện con chim bồ câu và nhánh trám báo trước cuộc sống hòa bình và an ninh đã theo Kinh Thánh mà phổ biến ra toàn thế giới. Đến những năm 30 thế kỷ XVII, ở Châu Âu nổ ra một cuộc chiến tranh kéo dài hơn ba mươi năn trời làm cho châu Âu, đặc biệt là nhân dân Đức chìm trong đau thương trầm trọng. Sau cuộc chiến tranh thế giới thứ II,  nhà họa sĩ lớn Picasso đã vẽ một con chim bồ câu trắng đang bay gửi tặng Đại hội Hòa bình toàn thế giới nên từ đó người ta gọi con chim bồ câu này là Chim bồ câu hòa bình.

- VÌ SAO báo gấm cất giữ mồi trên cây?

         Khi bắt được con mồi lớn và ăn không hết trong một bữa đồng thời để các con thú khác không dành mất thì báo gấm thường cắp phần mồi còn lại mang lên cây cất giấu. Với sức lực như một " cần cẩu di động ", một con báo nặng 60kg có thể tha con mồi nặng 90kg đưa lên cây.

- VÌ SAO gọi hải âu là " chim dự báo thời tiết " ?

        Nếu hải âu bay cao khỏi mặt nước hoặc bầy hải âu từ vùng xa của biển bay vào bờ và tập trung lại trên bãi cát, các khe đá thì báo hiệu cơn giông bão sắp đến. Nếu chúng bay sà xuống sát mặt biển thì thời tiết trong thời gian tới sẽ sáng sủa. Nếu chúng chỉ bay quanh quẩn dọc bờ biển thì thời tiết sắp tới sẽ xấu dần. Chính vì vậy mà hải âu còn có tên là " chim dự báo thời tiết.".

- VÌ SAO những ngọn núi cao nhất thế giới gần xích đạo?

        Ba yếu tố điều khiển việc tăng trưởng chiều cao của các dãy núi là : sức mạnh nằm dưới vỏ trái đất, độ lớn của sự kiến tạo địa chất và độ lớn của sự xói mòn. Tất cả các dãy núi cao nhất thế giới có sức mạnh dưới lớp vỏ trái đất lớn nhưng cho tới bây giờ vẫn còn chưa rõ ràng về việc đỉnh núi cao nhất thế giới là chủ yếu do sự nâng lên mạnh hay do sự xói mòn ít nhất. Bằng cách sử dụng các hình ảnh vệ tinh, David Enghoml của trường đại học Aarhus, Đan Mạch và đồng nghiệp đã nghiên cứu các ngọn núi lớn giữa phạm vi 600 Bắc  và 600 Nam. Họ cũng làm các mô hình sự tác động xói mòn của băng để thấy  rằng với vĩ độ thấp, khí hậu nóng lên đẩy mạnh các lượng tuyết trên đỉnh núi tan ra nhanh hơn và những ngọn núi sẽ cao nhanh hơn.

- VÌ SAO con tôm hùm lại cong?

      Trong nước có nhiều loại cá và động vật bắt tôm tép để ăn nên tôm hay bị săn đuổi. Khi gặp nguy hiểm nó cong lưng rồi sau đó dùng lực đàn hồi để bắn đi rất xa, dùng duôi và các chi phụ phía sau để quạt nước. Tôm thường dùng động tác cong lung nhảy để tẩu thoát. Vì tôm nhảy nên phương hướng không xác định, làm kẻ thù săn đuổi sẽ không theo được dấu vết. Do vậy tôm cong mình là một thuật phóng thân của tôm.

- VÌ SAO máy bay dân dụng không có dù nhảy?

     Tuy nhảy dù là cách thoát hiểm rất  tốt nhưng phải trải qua khóa đào tạo nghiêm ngặt. Nếu máy bay thương mại chuẩn bị dù cho hành khách thì chỉ cần hơi có sự cố máy móc hay những rung động nhỏ, e rằng sẽ có ngay một số khách đòi nhảy xuống và chính tình huống này khiến những người khác sẽ hoảng loạn mà ào ào nhảy theo. Ngoài ra, để giúp hành khách cảm thấy thoải mái hơn, trên máy bay luôn duy trì áp suất khí quyển giống với mặt đất. Như vậy, áp suất khí bên trong máy bay sẽ lớn hơn áp suất của bầu trời bên ngoài nên cửa của khoang hành khách trên không trung không thể mở và hành khách cũng không thể nhảy dù được.

- VÌ SAO lại có sao băng?

                   Trong vũ trụ luôn có các vật thể được gọi là thiên thạch. Chúng có thể là những mảnh vỡ của ngôi sao chổi cũ hay có thể từ những tiểu hành tinh bị tan rã sau khi va chạm vào nhau, chuyển động theo vận tốc quỹ đạo riêng và không thể phát sáng. Do một nguyên nhân nào đó, một số vật chất rơi vào tầng khí quyển  của trái đất với một tốc độ rất lớn, khiến chúng ma sát với tầng khí quyển rồi bốc cháy thành thể khí và quá trình này là quá trình vừa bay vừa phát sáng. Đó chính là sao băng mà chúng ta thấy trên bầu trời.

- VÌ SAO tuyết trắng?

       Khi tia sáng mặt trời xâm nhập vào một hạt tuyết, nó nhanh chóng sẽ bị tán xạ bởi vô số những tinh thể băng và túi khí bên trong. Gần như toàn bộ tia sáng bị bật ngược trở lại và ra khỏi hạt tuyết. Vì thế tuyết giữ nguyên màu sắc của ánh sáng mặt trời - màu trắng.